De bal in al zijn varianten is een van de meestgebruikte vormen bij het haken van amigurumi. Als hoofd, romp, ledemaat of ander onderdeel is de gehaakte bal onmisbaar en essentieel voor alle knuffels en andere creaties.
Hoe makkelijk een gehaakte balletje ook mag lijken, er zijn twee manieren om er een te haken. Met de ene variant maak je een bal die er “ronder” uitziet, terwijl je met de andere manier een iets “hoekigere” look krijgt.
De afgebeelde gehaakte ballen zijn gehaakt met het garen “Schachenmayr Catania” met een haaknaald van 2,5 mm. De ballen worden in spiraal gehaakt met vasten.
Gratis Balletje Haakpatroon
Gebruikte Technieken
Benodigdheden
Klik op de betreffende link om de materialen te bestellen (reclamelink).
- Kleuren: rood, blauw, groen
- Dit patroon wordt gehaakt met het garen “Schachenmayr Catania” (100% katoen, lengte: 125 m, gewicht: 50 g, garendikte: Sport – 5-ply / Fine (2)) in de volgende kleuren:
- Marsalarood (Marsalarot (396)), Capri (Capri (384)), Mos (Moos (412))
- Haaknaald van 2,5 mm
- Vulmateriaal
- Schaar
- Wolnaald
- Steekmarkeerder
De “Ronde” Versie
Een bal wordt bijna altijd op dezelfde manier gemaakt. Je begint met een magische ring, meerdert het aantal steken in een bepaalde verhouding, haakt dan een aantal toeren zonder te meerderen of minderen en tenslotte minder je de steken in dezelfde verhouding als waarmee je gemeerderd hebt.
Het verschil tussen de twee varianten zit in de verdeling en verhouding van de meerderingen en minderingen.
Dit is voor elke amigurumi maker de standaard manier om ballen te haken.
De reden dat deze variant leidt tot een mooier, ronder resultaat, is dat de meerderingen vanaf toer 4 elke 2e toer verspringen ten opzichte van de voorgaande toer.
Daarom zitten de meerderingen en minderingen niet elke toer recht boven elkaar, wat zou leiden tot “hoekjes”. In plaats daarvan krijg je een “rondere” vorm.
Vink de hokjes aan om bij te houden welke toeren en stappen je al hebt afgerond.
- Haak de “ronde” versie in spiraal in de kleur Marsalarood.
- Toer 1: 6 v in de magische ring (6 steken).
- Toer 2: 2 v in elke steek (12 steken).
- Toer 3: 2 v in elke 2e steek (18 steken).
- Toer 4: 1 v, 2 v in de volgende steek, [2 v, 2 v in de volgende steek] x 5, 1 v (24 steken).
- Toer 5: 2 v in elke 4e steek (30 steken).
- Toer 6: 2 v, 2 v in de volgende steek, [4 vc, 2 v in de volgende steek] x 5, 2 v (36 steken).
De cirkel zou min of meer rond moeten zijn. Zoals je ziet, zijn de meerderingen in toer 4 en 6 op een andere plek gehaakt dan in de toeren daarvoor.
Haak je een grotere bal, dan blijf je om de toer de meerderingen versprongen haken vanaf toer 4. Hierover leer je verder op deze pagina meer, onder “Ballen van Elk Formaat Haken”.
Nu komt het middelste gedeelte. Voor het middenstuk haak je evenveel toeren zonder te meerderen of minderen als dat je toeren hebt gehaakt voor de cirkel die je net af hebt, plus 1. In dit voorbeeld hebben we in totaal 6 toeren gehaakt. Plus 1 maakt dat dus 7 te haken toeren.
Je kan deze berekening ook gebruiken als grove regel voor grotere en kleinere ballen: het aantal gehaakte toeren voor de cirkel plus 1 maakt een goed middenstuk.
- Toer 7-13: 7 toeren, 36 v per toer (36 steken).
Tot slot haak je toeren met minderingen om uiteindelijk te bal dicht te maken. Als je amigurumi haakt, raad ik aan om de “onzichtbare mindering” te gebruiken voor het samenhaken van steken, want dit geeft een strakker en mooier resultaat dan de “normale mindering”.
- Toer 14: 2 v, 2 v samen, [4 v, 2 v samen] x 5, 2 v (30 steken).
- Toer 15: Elke 4e en 5e v samen (24 steken).
- Toer 16: 1 v, 2 v samen, [2 v, 2 v samen] x 5, 1 v (18 steken).
- Toer 17: Elke 2e en 3e v samen (12 steken).
- Toer 18: Vul de bal met vulmateriaal. Elke 2 v samen (6 steken).
- Afwerken: Knip de draden af, maak de opening dicht en werk de uiteinden weg.
De “Hoekige” Versie
Deze variant kan je het best meteen vermijden, want je maakt er een bal mee die er veel “hoekiger” uitziet. De volgende instructies zijn er alleen ter illustratie van waarom deze variant normaal gesproken niet moet worden gebruikt.
De “hoekjes” die je hiermee creëert, zijn extra goed zichtbaar bij grotere ballen. Dat is niet mooi als je ze gebruikt als hoofd, lichaam of een ander amigurumi-element dat er organisch en rond moet uitzien. Alleen als je een robot wilt haken, zou dat van pas kunnen komen.
De werkwijze is bijna hetzelfde als bij de “ronde” variant, maar in plaats van dat je in sommige toeren de meerderingen laat verspringen, haak je elke toer de meerderingen recht boven elkaar. Kijk zelf maar.
- Haak de “hoekige” versie in spiraal in de kleur Marsalarood.
- Toer 1: 6 v in de magische ring (6 steken).
- Toer 2: 2 v in elke steek (12 steken).
- Toer 3: 2 v in elke 2e steek (18 steken).
- Toer 4: 2 v in elke 3e steek (24 steken).
- Toer 5: 2 v in elke 4e steek (30 steken).
- Toer 6: 2 v in elke 5e steek (36 steken).
Hier zie je het verschil al. Omdat de meerderingen steeds recht boven de meerderingen van de vorige toer zijn gehaakt, ontstaat er een zeshoek in plaats van een cirkel. Dit is dus de reden dat je deze haakmethode het best meteen vanaf het begin kan vermijden, ook al is hij makkelijker te onthouden.
Als je je eigen knuffel haakt, wil je tenslotte het beste resultaat: een mooi rond en pluizig konijntje, niet vierkant en hoekig.
Haak het middelste gedeelte verder en daarna wordt de bal dichtgemaakt met minderingen in dezelfde verhouding als de eerste 6 toeren.
- Toer 7-13: 7 toeren, 36 v per toer (36 steken).
- Toer 14: Elke 5e en 6e v samen (30 steken).
- Toer 15: Elke 4e en 5e v samen (24 steken).
- Toer 16: Elke 3e en 4e v samen (18 steken).
- Toer 17: Elke 2e en 3e v samen (12 steken).
- Toer 18: Vul de bal met vulmateriaal. Elke 2 v samen (6 steken).
- Afwerken: Knip de draden af, maak de opening dicht en werk de uiteinden weg.
Hier zie je de twee ballen naast elkaar. Ook al lijken ze op het eerste gezicht niet veel te verschillen, toch wordt dit verschil steeds duidelijker zichtbaar naarmate je een grotere bal haakt.
Ballen van Elk Formaat Haken
Met onderstaande instructies leer je ballen van elk formaat te haken:
- Haak een cirkel met vasten en meerder 6 keer per toer, totdat je ongeveer de gewenste balgrootte hebt bereikt.
- Haak daarna het aantal toeren dat je nodig had om de cirkel te haken plus 1. Je haakt dus hetzelfde aantal steken dat je in de laatste toer van de cirkel haakte, er wordt niet gemeerderd of geminderd.
- Tot slot haak je elke toer 6 minderingen totdat er nog maar 6 steken over zijn, dan maak je de bal dicht.
Hieronder vind je ter vergelijking ook de uitleg voor het haken van een middelgrote en een kleine bal.
Middelgrote Bal Haken
De middelgrote bal wordt in spiraal gehaakt met vasten in de kleur Bal.
- Haak de middelgrote bal in spiraal in de kleur Capri.
- Toer 1: 6 v in de magische ring (6 steken).
- Toer 2: 2 v in elke steek (12 steken).
- Toer 3: 2 v in elke 2e steek (18 steken).
- Toer 4: 1 v, 2 v in de volgende steek, [2 v, 2 v in de volgende steek] x 5, 1 v (24 steken).
- Toer 5: 2 v in elke 4e steek (30 steken).
- Toer 6-11: 6 toeren, 30 v per toer (30 steken).
- Toer 12: Elke 4e en 5e v samen (24 steken).
- Toer 13: 1 v, 2 v samen, [2 v, 2 v samen] x 5, 1 v (18 steken).
- Toer 14: Elke 2e en 3e v samen (12 steken).
- Toer 15: Vul de bal met vulmateriaal. Elke 2 v samen (6 steken).
- Afwerken: Knip de draden af, maak de opening dicht en werk de uiteinden weg.
Kleine Bal Haken
De kleine bal wordt in spiraal gehaakt met vasten in de kleur Mos.
- Haak de kleine bal in spiraal in de kleur Mos.
- Toer 1: 6 v in de magische ring (6 steken).
- Toer 2: 2 v in elke steek (12 steken).
- Toer 3: 2 v in elke 2e steek (18 steken).
- Toer 4: 1 v, 2 v in de volgende steek, [2 v, 2 v in de volgende steek] x 5, 1 v (24 steken).
- Toer 5-9: 5 toeren, 24 v per toer (24 steken).
- Toer 10: 1 v, 2 v samen, [2 v, 2 v samen] x 5, 1 v (18 steken).
- Toer 11: Elke 2e en 3e v samen (12 steken).
- Toer 12: Vul de bal met vulmateriaal. Elke 2 v samen (6 steken).
- Afwerken: Knip de draden af, maak de opening dicht en werk de uiteinden weg.
Vergelijking Gehaakte Balletjes
Tot slot een vergelijking van de verschillende maten ballen.