Een haaknaald is voor een haker als een penseel voor een schilder. In dit artikel leggen we uit hoe een haaknaald in elkaar zit, welke modellen er bestaan en welk effect verschillende materialen en vormen kunnen hebben op het haken.
Haaknaalden zijn er in verschillende maten/diktes (in Nederland worden ze in mm gemeten). Welke maat haaknaald je voor een project nodig hebt, hangt meestal af van het garen dat je gebruikt en hoe los of strak je wil haken.
Maar welk soort model van die maat je gebruikt kan je zelf kiezen. Er zijn haaknaalden van betere en mindere kwaliteit, maar waar het uiteindelijk om draait, is dat jij de naald prettig vindt haken.
De uitleg hieronder gaat over de diverse modellen/types haaknaalden, de verschillen ertussen en de onderdelen van een haaknaald. Klik op onderstaande links als je wil weten hoe je een haaknaald moet vasthouden of hoe je de juiste maat haaknaald bij een soort garen of een project kiest.
Onderdelen van een Haaknaald
Deze paragraaf gaat alleen over het belangrijkste gedeelte van elke haaknaald: het haakje. Dingen als het handvat, het materiaal, enz. kunnen weliswaar invloed hebben op het gemak en de snelheid waarmee je haakt, maar niet op het haken zelf.
Elke haaknaald heeft een haak. Hoe groot je haaknaald ook is, van welk materiaal hij ook is gemaakt en welke kleur hij ook heeft – iedere haaknaald heeft zo’n haakje waarmee je haakt. Dat haakje kan spitser of meer afgerond, groter of kleiner zijn, afhankelijk van het merk.
Zo heten de losse onderdelen van een haaknaald:
Alhoewel iedere haaknaald een haak heeft, kunnen die licht van elkaar verschillen. Dat is niet per se goed of slecht, maar je zal zelf moeten uitproberen welk merk en welke haaknaald voor jou het fijnste haakt.
Punt: Het uiteinde van de haaknaald heet de punt en is het gedeelte dat door de steken heen gaat. Hij moet een glad oppervlak hebben, net als alle andere onderdelen van de haaknaald. De punt is meestal een beetje afgerond, want door een te spitse punt kan het garen uiteensplijten als je erin steekt in plaats van ernaast, maar beide varianten bestaan.
Keel en groef: Met de groef houd je de omgeslagen draad vast. Als de groef te ondiep is, kan het gebeuren dat je garen van de haaknaald glipt. Maar is de groef te diep, dan houdt hij de draad te stevig vast, waardoor je niet meer snel en soepel kan haken.
Schacht: Lussen die je haakt, zitten meestal om de schacht heen. Als je steken haakt waarbij er veel lussen om de schacht zitten, kan een te korte schacht onhandig zijn, aangezien je dan niet meer goed ziet welke lus welke is. Aan de andere kant kan een te lange schacht sneller breken of doorbuigen, vanwege de grotere druk op de haaknaald.
Zoals gezegd zijn deze eigenschappen dus niet slecht of goed van zichzelf, maar hangt het af van je eigen voorkeur. Wat voor jou het beste merk is, kan je alleen ontdekken door zelf met verschillende merken te haken.
Verschillende Modellen Haaknaalden
De haak is het belangrijkste onderdeel van een haaknaald, maar handgreep, lengte, materiaal en kleuren kunnen van merk tot merk verschillen en je kan zelf uitproberen wat jou bevalt. Hieronder volgt een lijst met verschillende modellen haaknaalden die je vaak ziet in hobbywinkels.
Haaknaalden met een rubberen handgreep: We beginnen gelijk met mijn persoonlijke favoriet: haaknaalden met een rubberen handgreep. Deze haaknaalden hebben niet alleen een redelijk zacht oppervlak met grip dat meer slipvast is dan andere haaknaalden (of je nu zweethanden hebt of niet), maar hebben meestal ook een wat dikkere handgreep. De handgrepen hebben bij elk merk een andere vorm.
Haaknaalden met een rubberen handgreep (reclamelink Amazon):
Vooral bij “ergonomisch” gevormde haaknaalden kan je van tevoren het best even uitproberen of je de handgreep prettig vindt of niet. Over het algemeen voelen dit soort haaknaalden heel anders aan dan ‘normale’. Ze hebben vaak een heel aparte vorm die kramp of ongemak bij het haken tegengaat.
Ergonomische haaknaalden (reclamelink Amazon):
Aluminium haaknaalden: Aluminium haaknaalden zijn goedkoop, bijna onverwoestbaar en in vrijwel elke hobbywinkel verkrijgbaar. Deze naalden hebben meestal een plat gedeelte (de ‘grip’), waar je je duim op legt voor meer grip tijdens het haken. Aangezien de dikte van de handgreep afhangt van het formaat van de haak, hebben kleine maten haaknaalden ook een heel dunne handgreep, wat soms moeilijker vast te houden is.
Aluminium haaknaalden (reclamelink Amazon):
Als je handen bij het haken soms gaan zweten kunnen deze naalden iets minder geschikt zijn, want ondanks het platte gedeelte zijn ze gemaakt van glad aluminium. Dit kan je makkelijk oplossen door wat ducttape om de handgreep te wikkelen. Meerdere lagen ducttape maken de handgreep bovendien zo dik als je maar wil.
Plastic haaknaalden: Plastic haaknaalden zijn meestal uit één stuk gegoten, net als die van aluminium. Hoewel deze haaknaalden in theorie een alternatief kunnen zijn voor metalen naalden (bijvoorbeeld bij allergieën), zijn plastic haaknaalden niet aan te raden als je heel strakke steken haakt. Dan komt er namelijk veel druk op de haaknaald te staan en plastic is zo onbuigzaam dat het daardoor zou kunnen breken.
Plastic haaknaalden (reclamelink Amazon):
Let ook goed op hoe het garen combineert met plastic haaknaalden. Waar de lussen bij metalen naalden over de schacht en haak schuiven, lijkt dat bij plastic vaak meer op glijden, waardoor je per ongeluk steken kan laten vallen.
Als je handen vaak zweterig worden bij het haken, kan je ook om plastic naalden ducttape wikkelen.
Bamboe haaknaalden: Duurzaamheid wordt steeds belangrijker en wat is er nu duurzamer dan bamboe? Net als aluminium en plastic naalden zijn bamboe haaknaalden gemaakt uit één stuk en hebben ze een plat gedeelte voor meer grip. Bamboe is niet zo stevig als plastic en metaal en geeft wat meer mee, waardoor je haaksteken iets minder strak zouden kunnen worden.
Bamboe haaknaalden (reclamelink Amazon):
Welke haaknaalden je ook kiest – het gaat erom dat jij ze fijn vindt om mee te haken en dat je tevreden bent over het eindresultaat.
